Arapçada Alem İsim Kavramı

619

Arapçada Alem “özel isim”  anlamında kullanılan bir dil bilgisi terimidir. Aslında “bilmek” anlamındaki علم [alime] fiilinden türemiştir. Bir kişinin veya kurumun vb. kendine has olan ismine özel isim denir. Biz o kişiyi veya kurumu o ismiyle “biliriz” bu yüzden özel isim kavramı Arapçada alem kavramıyla eşleşmiştir.

Alem kelimesi aynı zamanda “bayrak” anlamında da kullanılır. Çünkü uluslar bayraklarıyla “bilinirler”

Peki Arapçada alem türleri nelerdir, inceleyelim:

İnsan isim ve soy isimleri

Halit – خالد

Muhammed – محمد

Kurum, dernek vs. isimleri

Ankara Üniversitesi – جامعة انقرة

Türk Dil Kurumu – مجمع اللغة التركية

Millet, din, mezhep isimleri

Türk – تركي

Hanefi – حنفي

Dil isimleri

Türkçe – التركية

Arapça – العربية

Kıta isimleri

Asya – آسيا

Avrupa – أروبا

Ülke ve bölge isimleri

Türkiye – تركيا

Anadolu – أناضول

Adreste kullanılan isimler

Ankara – أنقرة

Keçiören – حي كشهي أورن

Deniz, nehir vs. isimleri

Akdeniz – البحر الأبيض المتوسط

Fırat – الفرات

Dağ, ova, yayla isimleri

Karadağ – الجبل الأسود

Harran Ovası – شهب حران

Yıldız ve gezegen adları

Mars – مريخ

Büyükayı – بنات نعش الكبرى

Kitap, dergi vs. isimleri

Ortadoğu Gazetesi – جريدة الشرق الاوسط

Hayvanlara, eşyalara vs. takılan özel isimler

Arapçada alem olarak kabul edilen isimlerden aşağıdaki özellikleri taşıyanlar gayri munsarif kabul edilirler:

Yabancı dilden Arapçaya giren alem isimler

هارون – Harun (İbranice);

أنقرة – Ankara (Türkçe)

Müennes alem isimler

زينب – Zeynep

طلحة – Talha (Erkek ismi olmasına rağmen müennes gayri munsarif isimlerdendir)

دمشق – Dimaşk (Şam)

دنيا – Dünya

Sonunda ان harfleri bulunan alem isimler

عثمان – Osman

رمضان – Ramazan

Fiil vezninde olan alem isimler

أحمد – Ahmed (muzari fiil kalıbında)

يزيد – Yezid (muzari fiil kalıbında)

فُعَلُ kalıbındaki alem isimler

عُمَرُ – Ömer

هُبَلُ – Hübel

İki ismin kaynaşmasıyla oluşan alem isimler

حضرموت (حضر  موت ) – Hadramavt

بعلبك (بعل  بك)