Ana Sayfa Klasik Arapça Muzari Fiili Cezm Eden Edatlar En إِنْ Muzariyi Cezm Eden Edatlar Arapça Gramer Dersleri

En إِنْ Muzariyi Cezm Eden Edatlar Arapça Gramer Dersleri

 

 

  • ( إِنْ ) harfi, şart ve ceza (karşılığı) içindir. İki fiili cezm eder. Birinci fiile “şart”, ikinci fiile “ceza” denir. Yani, birinci fiil işlenir ise, ikinci fiil de biz-zaruri (ister-istemez) meydana gelir. Şöyle de söylenebilir : Şart fiili kesbî’dir ve niçin ile ilgilidir.. Ceza fiili ise, vehbî’dir ve neden ile ilgilidir. Ayrıca ; NİÇİN ? sorusunun cevabı, zamirle ilgilidir. NEDEN ? sorusunun cevabı, sıfatla ilgilidir.
  • ( إِنْ تَتُبْ يُغْفَرْ ذُنُوبُكَ ) “Şayet tövbe edersen, günahların affolunur.” Bu terkibteki ( تَتُبْ ) muzari fiili, ( إِنْ ) şart harfi ile lafzan meczumdur. Fâili, tahtında müstetir ( أَنْتَ ) zamiridir. Fiil ve müstetir fâil ile birlikte bir cümledir ve şart fiili olduğu için irabdan mahalli yoktur.
  • ( يُغْفَرْ ) meçhul_muzari fiil olup, fâili ile birlikte bir cümledir. Şartın, cezası (karşılığı) olduğu için irabdan mahalli yoktur. Şart fiili ile ceza fiilinden oluşan cümleye “şart cümlesi” denir. Nâib-i fâil olan ( ذُنُوبُ ) lafzı, isim tamlamasının muzaftır. ( كَ ) muttasıl zamir, muzafun ileyhdir ve mahallen mecrurdur. (NOT: Muzafun ileyh, muzafun fâilidir. İsim tamlaması, nekre isim hükmündedir.)
  • 2/78 : ( وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ … ) “… Onlar yalnızca zannederler.” Ayeti Kerimesinde : ( إِلَّا ) ile gelen ( إِنْ ) edatı, olumsuzluk ifade eden nefy harfidir. Şart edatı olarak görev yapmaz. ( إِلَّا ) istisnâ harfi de, tahsis için gelir.
  • Kâide : Cümlenin sonunda gelen ( وَإِنْ ) … se bile, … sa bile şeklinde tercüme edilir ve cevabı da olmaz.
  • Kâide : Taleb (emir, nehiy ve soru) cümlesinden sonra cevap cümlesi varsa ve önünde ( وَ ) ve ( فَ ) bulunmaz ise, cevap cümlesinin muzari fiili de ona uyumlu olarak gelir. Cümlenin sakladığı anlamlar da farklı olur. Örnek :
  • ( أُدْرُسْ تَنْجَحْ ) “Çalış ki başarırsın.” Bu emir cümlesinde, “Başarıyı elde edinceye kadar çalış” anlamı saklıdır. Tıpkı, Edison’un lambayı buluncaya kadar 1000 adet deney yapması gibi.
  • ( أُدْرُسْ إِنْ تَنْجَحْ ) “Başarsan bile çalış.” Bu cümlede ise, “Kalbin mutmain olana kadar çalış, elinden geleni en iyi şekilde yapmaya çalış” anlamı saklıdır ve bir emir değildir.
Önceki İçerikMunfasıl Zamirler
Sonraki İçerikMBSTS Sınav Sonuçları Açıklandı Diyanetten Duyuru