Hulefa-i Raşidin Ve Onların Seçimleri ARAPÇA TÜRKÇE HADİS Buhari Müslim
Başlık: HİLAFET VE İMAMETLE İLGİLİ BÖLÜM
Konu: Hulefa-i Raşidin Ve Onların Seçimleri
Ravi: İbnu Abbas
Hadisin Arapçası:
عن ابن عباس رَضِىَ اللّهُ عَنْهُما قال: ]كُنْتُ أُقْرِئُ رِجَاً مِنْ المُهَاجِرِينَ مِنْهُمْ عَبْدُ الرَّحْمنِ بْنُ عَوْفٍ فقَالَ: لَوْ رَأيْتُ رَجًُ أتَى عُمَرَ الْيَوْمَ، فقَالَ: هَلْ لَكَ يَا أمِيرَ المُؤمِنينَ في فُنٍ يَقُولُ لَوْ قَدْ مَاتَ عُمَرُ لَبَايَعْتُ فَُناً)ـ1(، فوَاللّهِ مَا كَانَتْ بَيْعَةُ أبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ إَّ فَلْتَةً فَتَمَّتْ، فَغَضِبَ عُمَرُ فَقَالَ: إنِّى إنْ شَاءَ اللّهَ تَعالى لَقَائمٌ الْعَشِيَّةَ في النَّاسِ فَمُحَذِّرهُمْ هؤَُءِ الَّذِينَ يُرِيدُونَ أنْ يَغْصِبُوهُمْ أمُورَهُمْ. قالَ عَبْدُ الرَّحْمنِ: فَقُلْتُ يَا أمِيرَ المؤْمِنينَ: َتَفْعَلْ، فإنَّ المَوْسِمَ يَجْمَعُ رِعَاعَ النَّاسِ وَغَوْغَاءَهُمْ، وَإنَّهُمْ هُمُ الَّذِينَ يَغْلِبُونَ عَلى قُرْبِكَ حِينَ تَقُومُ في النَّاسِ، وَأنَا أخْشى أنْ تَقُومَ، فَتَقُولَ مَقَالَةً يُطَيِّرُهَا أولَئِكَ عَنْكَ كُلَّ مَطِيرٍ، وَأنْ َ يَعُوهَا، وَأنْ َ يَضَعُوهَا عَلى مَوَاضِعِهَا، فأمْهِلْ حَتَّى تَقْدُمَ المَدِينَةَ، فإنَّهَا دَارُ الهِجْرَةِ وَالسُّنَّةِ فَتَخْلُصَ بِأهْلِ الْفِقْهِ وَأشْرَافِ النَّاسِ، فَتَقُولَ مَا قُلْتَ مُتَمَكِّناً، فَيَعِى أهْلُ الْعِلْمِ مَقَالَتَكَ، وَيَضَعُونَهَا عَلى مَوَاضِعِهَا، فقَالَ عُمَرُ: أمَا وَاللّهِ إنْ شَاءَ اللّهُ تَعالى ‘قُومَنَّ بذلِكَ أوَّلَ مَقَامٍ أقُومُهُ بِالْمَدِينَةِ. قال ابْنُ عَبَّاسٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُما: فَقَدِمْنَا المَدِينَةَ في عَقِبِ ذِى الحِجَّةِ، فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ الجُمُعَةِ عَجِلْتُ بِالرَّوَاحِ حِينَ زَاَغَتِ الشَّمْسُ[.زاد رزين: ]فَخَرَجْتُ في صَكَّةِ عُمَىٍّ، ثُمَّ رَجَعَ إلى الحَدِيثِ ا‘وَّلِ، فقَالَ: حَتَّى أجد سَعِيدَ بْنَ زَيْدِ بْنِ عَمْرو بْنِ نُفَيْلٍ جَالِساً إلى رُكْنِ المِنْبَرِ، فَجَلَسْتُ حَذْوَهُ تَمسُّ رُكْبَتِى رُكْبَتَهُ، فََلَمْ أنْشَبْ أنْ خَرَجَ عُمَرُ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ، فلمَّا رَأيْتُهُ مُقْبًِ قُلْتُ لِسَعِيدٍ: لَيَقُولَنَّ الْعَشِيَّةَ عَلى هذَا المِنْبَرِ مَقَالَةً لَمْ يَقُلْهَا مُنْذُ اسْتُخْلِفَ، فَأنْكَرَ عَلىَّ وقالَ: وَمَا عسى أنْ يَقُولَ مَا لَمْ يَقُلْ قَبْلَهُ، فَجَلَسَ عُمَرُ عَلى المِنْبَرِ، فَلَمَّا سَكَتَ المُؤَذِّنُ قَامَ فأثْنى عَلى اللّهِ بِمَا هُوَ أهْلُهُ، ثُمَّ قال: أمَّا بَعْدُ فإنِّى قاَئِلٌ لَكُمْ مَقَالَةً قَدْ قُدِّرَ أنْ أقُولَهَا، َ أدْرِى لَعَلَّهَا بَيْنَ يَدَىْ أجَلِى)ـ1(، فَمَنْ عَقَلَهَا وَوَعَاهَا فَلْيُحَدِّثْ بِهَا حَيْثُ انْتَهَتْ بِهِ رَاحِلَتُهُ وَمَنْ خَشِىَ أنْ َ يَعْقِلَهَا فََ أُحِلُّ ‘حَدٍ أنْ يَكْذِبَ عَليَّ: إنَّ اللّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً # بِالحَقِّ، وَأنْزَلَ عَلَيْهِ الْكِتَابَ فَكَانَ مِمَّا أنْزَلَ اللّهُ عَلَيْهِ آيَةَ الرَّجْمِ )وَذَكَرَ نَحْوَ حَدِيثِ ابنِ عَبَّاسٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُما المَذْكُورِ في أوَّلِ بِابِ حَدِّ الرِّنَا(، ثُمَّ قالَ: وَإنَّهُ بََلَغَنِى أنَّ قَائًِ يَقُولُ: لَوْ قَدْ مَاتَ عُمَرُ لَبَايَعْتُ فَُناً فََ يَغْتَرَّنَّ امْرُؤٌ أنْ يَقُولَ إنَّمَا كَانَتْ بَيْعَةُ أبِى بَكْرٍ فَلْتَةً وَتَمَّتْ، أَ وَإنَّهَا قَدْ كَانَتْ كذلِكَ، وَلكِنْ وَقَى اللّهُ شَرَّهَا، وَلَيْسَ فِيكُمْ مَنْ تُقْطَعُ إلَيْهِ ا‘عْنَاقُ مِثْلَ أبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ، وَإنَّهُ كانَ مِنْ خَبَرِنَا حِينَ تُوفِّىَ رَسولُ اللّهِ # أنَّ ا‘نْصَارَ خَالَفُونَا، وَاجْتَمَعُوا بِأسْرِهِمْ في سَقِيفَةِ بَنِى سَاعِدَةَ، وَتَخَلَّفَ عَنَّا عَلىٌّ وَالزُّبَيْرُ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُما ومَنْ مَعَهُمَا، وَاجْتَمَعَ المُهَاجِرُونَ إلى أبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ، فَقُلْتُ ‘بِى بَكْرٍ: يَا أبَا بَكْرٍ انْطَلقَ بِنَا إلى إخْوَانِنَا هؤَُءِ مِنَ ا‘نْصَارِ، فَانْطَلَقْنَا نُرِيدُهُمْ، فلَمَّا دَنَوْنَا مِنْهُمْ لَقِيَنَا رَجُنِ صَالِحَانِ فَذَكَرَا مَاتَماَ‘ عَلَيْهِ الْقَوْمُ فقَاَ: أينَ تُرِيدُونَ يَا مَعْشَرَ المُهَاجِرِينَ؟ فَقُلْنَا نُرِيدُ إخْوَانَنَا مِنْ ا‘نْصَار؟ فَقَاَ: َ عَلَيْكُمْ أنْ َ تَقْرَبُوهُمْ، اقْضُوا أمْرَكُمْ، فَقُلْتُ: واللّهِ لَنأتِيَنَّهُمْ، فَانْطَلَقْنَا حَتّى أتَيْنَاهُمْ، فَاِذَا رَجُلٌ مُزَّمَّلٌ بَيْنَ ظَهْرَانِيهِمْ، فَقُلْتُ مَنْ هذَا؟ قالُوا: سَعْدُ بنُ عُبَادَةَ، فَقُلْتُ: مَالَهُ؟ قالُوا: يُوعَكُ، فَلَمَّا جَلَسْنَا قَلِيً تَشَهَّدَ خَطِيبُهُمْ، فَأثْنى عَلى اللّهِ بِمَا هُوَ أهْلُهُ ثُمَّ قالَ: أمَّا بَعْدُ فَنَحْنُ أنْصَارُ اللّهِ تَعالى، وَكَتِيبَةُ ا“سَْمِ، وَأنْتُمْ مَعْشَرَ المُهَاجِرينَ رَهْطٌ مِنَّا، وَقَدْ دَفَّتْ دَافَّةٌ مِنْ قَوْمِكُمْ، فإذا هُمْ أرَادُوا أنْ يَخْتَزِلُونَا مِنْ أصْلِنَا، وَأنْ يَحْضُنُونَا مِنَ ا‘مْرِ، فَلَمَّا سَكَتَ أرَدْتُ أنْ أتَكَلَّمَ، وَكُنْتُ قَدْ زَوَّرْتُ مَقَالَةً أعْجَبَتْنِى أرِيدُ أنْ أقَدِّمَهَا بَيْنَ يَدَىْ أبِى بَكْر، وَكُنْتُ أُدَارِى مِنْهُ بَعْضَ الحَدِّ)ـ1(، فَلَمَّا أرَدْتُ أنْ أتَكَلَّمَ. قالَ أبو بَكْر: عَلى رِسْلِكَ، فَكَرِهْتُ أنْ أُغْضِبَهُ. فَتَكَلَّمَ وَكَانَ أحْلَمَ مِنِّى وَأوْفَرَ، وَاللّهِ مَا تَرَكَ مِنْ كَلِمَةٍ أحْجَبَتْنِى في تَزْويرِى إَّ قالَ في بَدِىهَتِهِ مِثْلَهَا، أوْ أفْضَلَ مِنْهَا حَتَّى سَكَتَ، وقالَ: مَا ذَكَرْتُمْ فِيكُمْ مِنْ خَيْرٍ فَأنْتُمْ لَهُ أهْلٌ، وَلَنْ تَعْرفَ الْعَرَبُ هذََا ا‘مْرَ إَّ لهذَا الحَىِّ مِنْ قُرَيْشٍ، هُمْ أوْسَطُ الْعَرَبِ نَسَباً وَداراً، وَقَدْ رَضِيتُ لَكُمْ أحَدَ هذَيْنِ الرَّجُلَيْنِ فَبَايِعُوا أيَّهُمَا شِئْتُمْ، فَأخَذَ بِيَدِى وَبِيَدِ أبِى عُبَيْدَةَ بْنِ الجَرَّاحِ، وَهُوَ جَالِسٌ بَيْنَنَا، فَلَمْ أكْرَهْ مِمَّا قالَ غَيْرَهَا، كانَ واللّهِ أنْ أُقَدَّمَ فَتُضْرَبَ عُنُقِى َ يَقْرَبُنِى ذلِكَ مِنْ إثْمٍ أحَبَّ إلَىَّ مِنْ أنْ أتَأمَّرَ عَلى قَوْمٍ فِيهِمْ أبُو بَكْرٍ. اللَّهُمَّ إَّ أنْ تُسَوِّلَ لِى نَفْسِى عِنْدَ المَوْتِ شَيْئاً َ أجِدُهُ اŒنَ، فقَالَ: قَائِلٌ مِنَ ا‘نْصَارِ: أنَا جُذَيْلُهَا المُحَكَّكُ، وَعُذَيْقُهَا المُرجَّبُ، مِنَّا أمِيرٌ وَمِنْكُمْ أمِيرٌ، فَكَثُرَ اللَّغَطُ، وَارْتَفَعَتِ ا‘صْوَاتُ حَتَّى فَرِقْتُ)ـ2( مِنَ ا‘خْتَِفِ فَقُلْتُ: ابْسُطْ يَدَكَ يَا أبَا بَكْر، فَبَايَعْتُهُ، وَبَايَعَهُ المُهَاجِرُونَ ثُمَّ بَايَعَهُ ا‘نصَارُ، وَنَزَوْنَا عَلى سَعْدِ بْنِ عُبَادَةَ، فقَالَ قَائِلٌ مِنْهُمْ: قَتَلهُمْ سَعْدَ بنَ عُبَادَةَ، فَقُلْتُ: قَتَلَ اللّهُ سَعْدَ بنَ عُبَادَةَ، فقَالَ عُمَرُ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ: وَإنَّا وَاللّهِ مَا وَجَدْنَا فِيمَا حَضَرَنَا مِنْ أمْرِنَا أقْوى مِنْ مُبَايَعَةِ أبِى بَكْرٍ رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ خَشِينَا إنْ فَارَقْنَا الْقَوْمَ، وَلَمْ تَكُنْ بَيْعَةٌ أنْ يُبَايِعُوا رَجًُ مِنْهُمْ بَعْدَنَا، فَإمَّا بَايَعْنَاهُمْ عَلى مَا َ نَرْضى، وَإمَّا أنْ نُخَالِفَهُمْ، فَيَكُونُ فَسَادٌ، فَمَنْ بَايَعَ رَجًُ عَلى غَيْرِ مَشْوَرَةٍ مِنَ المُسْلِمِينَ، فََ يُتَابَعُ هُوَ وََ الَّذِى بَايَعَهُ تَغِرَّةَ أنْ يُقْتََ[. أخرجه الشيخان، وهذا لفظ البخارى، وهو عند مسلم مختصر حديث الرجم.»الْفَلْتَةُ«: الفجأة »وَغَوْغَاءُ النَّاسِ« الذين يكثرون الضجة ونحوها من غير تثبت »وَزَاغَتِ الشَّمْسُ« مالت عن كبد السماء، »وَصَكَّةُ عُمِّىٍّ«: كناية عن شدّة الحر وقت الهاجرة غاية القيظ، وقوله: »فَلَمْ أنْشَبْ«. أى فلم ألبس »وَتُقْطَعُ إلَيْهِ ا‘عْنَاقُ« أعناق المطىّ »وَالمُزَّمِّلُ«: المغطى، »وَظَهْرَانَىِ الْقَوْمِ«: بينهم، »وَالْوَعَكُ«: الحمى، »والدَّفَّةُ« الجماعة من الناس يقصدون المصر. »يَخْتَزِلُونَا«: يقطعونا عن مرادنا. »يَحْضُنُونَا«: بضاد معجمة: ينحونا عنه، وينفردون به، ومعنى »زَوَّرْتُ«: زينت وهيأت، »وَتُسَوِّلُ لِى نَفْسِى«: تحسن وَتَزين. »اللَّغَطُ«: كثرت ا‘صوات، واختفها، ومعنى »جُذَيْلُهَا المُحَكَّكُ، وَعُذَيقُهَا المُرَجَّبُ«: أى أنى ذو رأى يستشفى به في الحوادث سيما في هذه الحادثة، وإنى في ذلك كالعود الذى يشفى الجرباء وكالنخلة الكثيرة الحمل، ومعنى »نَزَوْنَا« وثبتا، وقوله: »تَغِرَّةَ أنْ يُقْتََ« فيه مضاف محذوف تقديره خوف تغرة أن يقت. أى خوف إيقاعهما في القتل، والتغرّة مصدر أغررته إذا ألقيته في الغرر، وهى من الغرر .
Hadisin Anlamı:
Ben, Muhacirler’den bir çoğundan Kur’an öğreniyordum. Abdurrahman İbnu Avf, onlardan biri idi. (Ben Mina’da onun menzilinde iken, o da, Hazreti Ömer’in son defa yapmış olduğu haccda onun yanında idi. Abdurrahman yanıma dönüşte:) “Bugün Hazreti Ömer’in yanına gelen bir adamı keşke sen de görseydin. Dedi ki: “Ey mü’minlerin emiri, bir adam görsen ki sana, “Keşke Ömer ölmüş olsa da falancaya (Bezzarın rivayetinde Talha İbnu Ubeydillah’a) biat etsem. Vallahi Hazreti Ebu Bekir Radıyallahu Anh’in biati çabucak oldu bitti” dese ne dersin?” dedi. Hazreti Ömer bu söze (daha önce hiç görmediğim kadar) öfkelendi ve: “İnşaallah bu akşam halka hitab edip, (ahd ve müşaverede olmaksızın) idareyi gasbetmek isteyen bu heriflere karşı onları uyaracağım” dedi. Abdurrahman ilaveten dedi ki: “(Bunun üzerine) Hazreti Ömer’e: “Ey mü’minlerin emiri,” dedim, “böyle bir şey yapma. Zira hacc mevsiminde insanların cühela ve serseri takımı biraraya gelir. Konuşmak üzere halkın içinde doğrulduğun zaman bunlar ola ki, etrafında ekseriyeti teşkil ederler. Korkum şu ki, siz kalkar birşeyler söylersiniz, o cahillerin her biri bir başka şey anlar, esas ifade etmek istediğiniz maksad tamamen kaybolur. Şu halde acele etmeyin, Medine’ye varın. Orası daru’l-hicret ve sünnettir (hicretin yapıldığı, sünnetin yaşandığı mahaldir). Orada fıkıh uleması ve insanların eşrafıyla başbaşa kalır, dilediğinizi rahatça söylersiniz. Alimler sözlerinizi eksiksiz öğrenirler ve maksadınız ne ise onu anlarlar.” (Bu sözüm üzerine) Hazreti Ömer Radıyallahu Anh: “Pekala, vallahi inşaallah Medine’ye vardığımda ilk fırsatta bu toplantıyı aktedeceğim!” dedi. İbnu Abbas Radıyallahu Anh devamla dedi ki: “Zilhicce’nin sonlarında Medine’ye geldik. Cuma günü öğle olur olmaz camiye gitmede acele ettim.” Rezin şu ilavede bulundu: “Öğle sıcağında çıktım.” Sonra önceki hadisi anlatmaya (İbnu Abbas) devam etti ve dedi ki, “(Camiye gelince) Said İbnu Zeyd İbni Amr İbni Nüfeyl Radıyallahu Anh’i minberin köşesinde oturmuş buldum. Dizim dizine değecek şekilde yanına oturdum. (Sağıma soluma bakmaya) başlamadan Ömer İbnu’l-Hattab (yerinden minbere doğru) çıktı. Onun gelmekte olduğunu görünce yanımdaki Said İbnu Zeyd İbni Amr İbni Küfeyle: “Bu öğle, Ömer, halife olduğu günden beri hiç yapmadığı bir konuşma yapacak” dedim. Zeyd, söylediğimi hoş karşılamadı ve: “Daha önce konuşmadığı şeyi konuşması ne mümkün!” deyip beni reddetti. Hazreti Ömer Radıyallahu Anh minbere oturdu. Müezzin ezanını tamamlayınca, doğruldu. Cenab-ı Hakk’a layık olduğu hamd ve senada bulundu. Sonra şunları söyledi: “Emma ba’d. Ben şimdi sizlere, Cenab-ı Hakk’ın söylememi takdir buyuracağı bir konuşma yapacağım. Bilemiyorum, belki de ecelim yakındır, (bu son hutbem olur). Kim bu sözlerimi anlar ve hafızasına alabilirse bineğinin götürdüğü her yerde nakletsin. Kim de anlamış olmaktan korkarsa, hiç kimseye hakkımda yalan söylemesin! Helal etmiyorum. Allah celle şanuhu, Muhammed (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i hakla gönderdi, kendisine kitap indirdi. Allah’ın indirdikleri meyanında recm ayeti de vardı. Biz onu okuduk, anladık ve ezberledik. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) recm cezası verdi. O’ndan sonra da bizler verdik. Şahsen aradan fazla zaman geçince, bazılarının çıkıp: “Allah’ın kitabında biz recm ayeti bulamıyoruz” diyerek Allah’ın indirmiş olduğu bir farzı terkedip sapıtmalarından korkuyorum. Recm, Allah’ın kitabında muhsan, yani baliğ, akil, sahih bir evlilikle evlenmiş ve gerdek yapmış olduğu halde zina eden kadın ve erkeklere -isbatlayıcı beyyine veya hamilelik, veya itiraf olduğu takdirde” uygulanması gereken bir haktır.” Zina haddiyle ilgili babta zikri geçmiş olan İbnu Abbas hadisi (1589 numaralı hadis) gibi zikrettikten sonra dedi ki: “…Ve dahi bana ulaştı ki, birileri şöyle demiş: “Ömer ölünce, (herkesle istişare, biat aramaksızın) falancaya biat edeceğim.” Sakın ha! Hiç kimseyi, “Hazreti Ebu Bekir’in seçimi de oldu bittiye geldi. (Biz de onun seçilme tarzına uygun olarak birini seçebiliriz)” gibi sözler aldatmasın. Haberiniz olsun, -evet onun seçimi çabuk olmuştur bu doğru- ancak, Allah (umumiyetle çabuk yapılan işlerde bilahere karşılaşılan) şerlerden (bu ümmeti) korumuştur. Sizden hiç kimseye, Hazreti Ebu Bekir Radıyallahu Anh’e yapıldığı şekilde (alaka gösterilerek) boyunlar koparcasına nazarlar çevrilip baş uzatılmaz. Öyle ise, Müslümanların istişare ve te’yidi tahakkuk etmeksizin kim bir başkasına biat ederse bilsin ki, ne biat edene, ne de edilene itibar edilmeyecektir. Böyle bir biat akdi, edeni de edileni de ölüme maruz bırakacaktır. (Hz, Ebu Bekir’e yapılan biat böyle kıt düşüncelilerin zannettiği gibi değildir, iç yüzünü anlatayım:) Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in ruhunu Cenab-ı Hakk kabzettiği vakit, haberimiz oldu ki, Ensar büyük bir grup halinde bizden ayrı olarak Beni Saide sakifinde toplanmışlar. Ali, Zübeyr ve bunlarla birlikte (Abbas gibi diğer) bazıları bizden ayrılarak (cenazeyle meşgul olmak üzere) geride kaldılar. Muhacirler de Hazreti Ebu Bekir Radıyallahu Anh’in etrafında toplandılar. Hazreti Ebu Bekir’e: “Ey Ebu Bekir, haydi şu Ensari kardeşlerimizin yanlarına gidelim!” dedim. Onlara (bir an önce yetişmek üzere) yürüdük. Yakınlarına varınca, onlardan iki salih zatla karşılaştık, Kavmin (Sa’d İbnu Ubade’yi halife seçme hususundaki) kararlarını zikrettiler, sonra da: “Ey Muhacirler cemaati nereye gidiyorsunuz?” diye sordular. Biz: “Şu Ensari kardeşlerimize gidiyoruz!” dedik. “Hayır, onlara yaklaşmayın, hükümlerim versinler” dediler. Ben: “Vallahi onlara gideceğiz” dedim ve yürüdük. Onları Beni Saide sakifinde bulduk. Ortalarında üzeri örtülü birisi vardı. “Bu da kim?” dedim. Sa’d İbnu Ubade’dir!” dediler. Ben: “Nesi var?” diye sordum. “Titriyor!” dediler. Biraz oturmuştu ki, hatipleri şehadet getirerek söze başladı. Cenab-ı Hakk’a layık olduğu hamd ve senayı ifade ettikten sonra şu konuşmayı yaptı: “Emma ba’d! Biz Allah’ın ensarı ve İslam’ın ordusuyuz. Siz ey Muhacirler, asıl kavminden kopup gelmiş (içimizde) az bir grupsunuz!” (Anladık ki) bunlar, aslen müstehak olduğumuz fonksiyonumuzdan bizi koparmak, emirlikten uzak tutmak istiyorlardı. Hatip sözlerini tamamlayınca konuşmak arzu ettim. Bu esnada, içimden söyleyecek güzel sözler hazırlamıştım, bunlar hoşuma da gitmişti. Bunları Ebu Bekir Radıyallahu Anh’in huzurunda söylemek istiyordum. Ben bazan onun hiddetini yatıştırıyordum. Konuşmak istediğim sırada Ebu Bekir: “Acele etme!” dedi. Onu öfkelendirmek istemedim (ve konuşmaktan vazgeçtim). Ebu Bekir Radıyallahu Anh konuştu. O aslında benden daha çok hilme sahip , daha vakur idi. Allah’a yeminle söylüyorum, içimde hazırladığım bütün güzel sözleri eksiksiz aynı güzellikte ve hatta daha da güzel bir biçimde bu konuşması esnasında söyledi. Demişti ki: “Hakkınızda söylediğiniz hayır (ve fazilet ne varsa) hepsine layıksınız. Ancak bu (emirlik) işi, Kureyş kabilesine (meşru) tanınır. Onlar, neseb yönüyle de, yurt yönüyle de Arab’ın ortasında yer alır. Ben sizin için şu iki şahıstan birini uygun buldum, bunlardan hangisini isterseniz ona biat edin!” Böyle deyip “benim ve Ebu Ubeyde İbnu’l-Cerrah’ın- ellerimizden tuttu. Ebu Bekir, ikimizin arasında oturuyordu. Onun (ikimizi imamlığa teklif eden cümlesinden başka) bütün söyledikleri hoşuma gitti. Vallahi, Ebu Bekir’in bulunduğu bir kavmin başına emir seçilmektense, ortaya çıkarılıp boynunum vurulmasını gerektirecek bir günah işlemek bana daha sevgili gelirdi. Ancak, nefsimin bana ölüm anında hoş gösterdiği şeyi şimdi bulamıyorum. Derken Ensar’ın (Hubab İbnu’l-Münzir adındaki) bir sözcüsü: “Beni (hasta hayvanların kaşınarak rahatladıkları) kaşınma çubukcağızı, yaslandığı dikme ile ayakta duran hurma fidancığı kabul edin (ve fikrimi dinleyin. Diyorum ki): “Sizden bir emir, bizden de bir emir olsun, ey Kureyş cemaati!” dedi. Bunun üzerine her kafadan bir söz çıkmaya başladı, gürültü çoğaldı. Öyle ki ihtilaf çıkacak diye korktum. Hazreti Ebu Bekir’e: “Ey Ebu Bekr, uzat elini!” dedim. Elini uzattı, ben ona biat ettim. Muhacirler de biat ettiler. Sonra da Ensar biat etti. Sa’d İbnu Ubade Radıyallahu Anh’nin üzerine atıldık. Derken onlardan biri: “Sa’d İbnu Ubade’yi öldürdünüz!” demez mi? Ben de: “Sa’d İbnu Ubade’yi Allah öldürsün!” dedim. Hazreti Ömer Radıyallahu Anh der ki: “Vallahi biz, Hazreti Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’ın defni sırasında, Hazreti Ebu Bekir’in seçiminden daha ehemmiyetli bir şey düşünemedik. Biat gerçekleşmeden halkı terketmemiz halinde, oradan ayrılınca, arkamızdan kendilerinden birini halife seçiverecekler diye korktuk. Böyle bir durumda ya bize de razı olmaya olmaya biat edecek veya muhalefet edecek ikisi de fesad olacaktı. Bilesiniz, Müslümanlarla istişare etmeden kim bir başkasına biat ederse, ne biat edene, ne de kendisine biat edilene itibar edilmez, ikisinin de öldürülmesinden korkulur. [Müslim’de hadis muhtasar olarak kaydedilmiştir.]
Kaynak: Buhari, Muharibin 30, 31, İ’tisam 16, Mezalim 19, Menakıbu’l-Ensar 46, Megazi 11, Müslim, Hudud 15, (1691)