Arapça Dil Bilgisi Özet

İf’al babı

İf’al babı, sülâsi fiilin başına hemze ilavesiyle yapılır. Böylece fiil dört harfli olur. Şimdi örnek fiillerde bu babı inceleyelim:

 

Mastar

Muzari

Mazi

Manası

Sülâsi bab

VEZİN

إِفْعَالٌ

يُفْعِلُ

أَفْعَلَ

   

İndirdi

إِنْزَالٌ

يُنْزِلُ

أَنْزَلَ

İndi

نَزَلَ

İkram etti

إِكْرَامٌ

يُكْرِمُ

أَكْرَمَ

Cömert oldu

كَرُمَ

Girdirdi

إِدْخَالٌ

يُدْخِلُ

أَدْخَلَ

Girdi

دَخَلَ

Bildirdi

إِعْلاَمٌ

يُعْلِمُ

أَعْلَمَ

Bildi

عَلِمَ

Bindirdi

إِرْكَابٌ

يُرْكِبُ

أَرْكَبَ

Bindi

رَكِبَ

Yaklaştırdı

إِقْرَابٌ

يُقْرِبُ

أَقْرَبَ

Yaklaştı

قَرُبَ

İf’al babının özellikleri:

1- İf’al babı, lazım fiili müteaddi yapar. Mesela: نَزَلَ الْقُرْآنُ   “Kur’an indi.” manasındadır. أَنْزَلَ اللَّهُ الْقُرْآنَ   dediğimizde ise mana “Allah Kur’an’ı indirdi.” şeklinde olur. Gördüğünüz gibi, lazım fiil, if’al babıyla müteaddi olmuştur.

2- İf’al babı, fiilin müteaddiliğini artırır. Yani fiil bir mefulün bih alırken, if’al babına girdiğinde iki mefulün bih alır. Mesela:  شَرِبَ الْوَلَدُ الْمَاءَ   “Çocuk suyu içti.” manasındadır. Burada شَرِبَ   fiili müteaddi bir fiildir. Bu fiili if’al babına sokarak: أَشْرَبْتُ الْوَلَدَ الْمَاءَ   dediğimizde ise mana “Çocuğa suyu içirdim.” şeklinde olur. Bu cümlede, الْوَلَدَ   kelimesi 1. mefulün bih;  الْمَاءَ  kelimesi ise 2. mefulün bihtir. Gördüğünüz gibi,  شَرِبَ  fiili if’al babına sokulduğunda müteaddiliği artmış ve iki mefulün bih almıştır.

İf’al babının mazi, muzari ve emir çekimleri salim fiil gibidir. Sadece şu noktaya dikkat etmelisiniz: Emr-i hazırının yapılışında, müzaraat harfi atıldıktan sonra fiilin ilk harfi okunsun okunmasın başına hemze getirilir. Bu hemzenin harekesi fetha olur. Örnekleri inceleyerek bu meseleyi pekiştirelim:

Emr-i hazır

Muzari muhatab

Muzari

Mazi

أَنْزِلْ

تُنْزِلُ

يُنْزِلُ

أَنْزَلَ

أََكْرِمْ

تُكْرِمُ

يُكْرِمُ

أَكْرَمَ

أَدْخِلْ

تُدْخِلُ

يُدْخِلُ

أَدْخَلَ

أَعْلِمْ

تُعْلِمُ

يُعْلِمُ

أَعْلَمَ

أَرْكِبْ

تُرْكِبُ

يُرْكِبُ

أَرْكَبَ

أَقْرِبْ

تُقْرِبُ

يُقْرِبُ

أَقْرَبَ

أَشِرْ

تُشِيرُ

يُشِيرُ

أَشَارَ

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu