9- Ticarî Maksadlarla-Şahsi çıkar Sağlama
Düşüncesi:
Bazan, bir kısım ihtiyaç maddeleriyle ilgili
methedici rivâyetlere rastlanır. Bunların o mallara rağbeti artırmak için
uydurulmuş olması kuvvetle muhtemeldir. Nitekim Suyûtî, pirinç, mercimek,
patlıcan ve herise (etli yemek) ile ilgili hadîslerin mevzu olduğunu belirtir.
[1]
Et, ekmek, tuz, bakla, pirinç, mercimek, keşkek,
helva, patlıcan, üzüm, nar, karpuz gibi yiyecekler adına hadis uydurulmuştur.
Çeşitli yiyecekler ve şehirler adına yapılan
uydurma hadislerdeki amaç reklamını yaptığı şehre ziyaretçi çekmek, övdüğü
yiyeceğin ticaretini yaparak para kazanmak ve bu şekilde şahsi çıkar sağlamak.[2]
Şahsî çıkar sağlamak amacıyla, çeşitli siyasi
grupların düşüncelerine uygun hadis uyduranlar yanında, piyasa hesaplarıyla bazı
maddelerle ilgili olarak hadis uyduranlar da olmuştur. “Patlıcan her derde deva
olacağı” bunlardan biridir. Ayrıca, halk arasında saygın bir bilgin kabul
edilmek için verdiği fetvalarını, uydurma hadislerle destekleyenler de, bu
çıkarcılar grubuna dâhildirler.
[3]
[1]
İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Tercüme ve Şerhi, Akçağ Yayınları: 2/144.
[2]
Talat Koçyiğit, Mücteba Uğur, İ. Hakkı Ünal, İmam-Hatib Liseleri İçin Hadis
Usulü, 12. sınıf: 50.
[3]
Sabahattin Yıldız, İsmail Kaya, Şamil İslam Ansiklopedisi: 4/179.