1- İyi Niyet ve Üstün Ahlak Sahibi Olmak:
Muhaddis herşeyden önce iyi bir ahlâk, temiz bir
yaşayış ve sağlam bir niyet sahibi olmalıdır. Sağlam niyet, ilmi Allah rızası
için öğrenmek ve öğretmektir. Seleften bazıları: “Biz başka maksadla ilim
talebettik, ancak o, Allah için olmaktan başka bir şey kabul etmedi” demiştir.
[1]
Hadis okutmaya karar veren hoca, bununla
birlikte hasbi olmaya da niyet etmelidir. Çünkü ihlas, her amelin özü ve
ruhudur. Bütün peygamberlerin davet ettiği meziyettir, iç olgunluğudur. Hadis
hocasının, riyadan, çıkar ve dünyalık kaygısından en uzak kişi olması gerekir.
Zira Rasulullah’ın hadislerinden nübüvvet havasını koklamaktadır. Meşgul olduğu
ilmin mahiyet ve niteliğine yaraşır bir gönül berraklığı, niyet ve davranış
dürüstlüğü herkesten çok ona yakışır. Hem niyeti olmayanın ameli, ihlası
olmayanın da ecri olmaz.
Öte yandan İslami ilimler, üstün ahlakı
gerektiren şerefi yüksek ilimlerdir. Hadis ilmi ise, bunların ilk sıralarında
yer alır. Böyle olunca, hadis hocasının da ahlak ve adab bakımından diğer
ilimlerin hocalarından daha üstün olması uygun olur. Bu onların etkilerini de
arttıracak önemli bir husustur. Unutulmamalıdır ki, “hadisçiler, hz.
Peygamber’in yakınlarıdır. Her ne kadar kendisiyle arkadaşlık etmemişlerse de
nefesleriyle sohbettedirler.” O halde bu sohbetlerin, hadis hocasının
davranışlarında görülmesi kadar tabii ne olabilir?
[2]