Arapça Dil Bilgisi Özet

Arapça Fiillerde irab

 

Fiillerde irab denilince aklımıza muzari fiil gelmelidir. Çünkü mazi ve emir fiillerin sonu, başlarına gelen bir edattan veya herhangi bir sebepten dolayı değişmez. Muzari bir fiil, cem-i müennesleri hariç murabdırlar, yani sonları değişir. Bu değişim, başlarına gelen cezm edatları veya nasb edatlarından dolayıdır. Fiillerde irab alametleri; ref, nasb ve cezmdir.

Muzari fiilin ref alametleri:

Başlarında cezm edatı veya nasb edatı bulunmayan muzari fiil ref durumunda demektir. Muzari fiilin ref alametleri damme yani ötre ve “ef’âlü-l hamse” denilen beş fiilde “nun”un bulunmasıdır.

Ef’âlü-l hamse: Cem-i müennesler hariç, sonunda “nun” bulunan muzari fiil çekimleri demektir.

Muzari fiili cezm eden edatlar:

Muzari bir fiil, başına gelen cezm edatları ile cezm durumunda olur. Yani meczum olur. Muzari bir fiili cezm eden edatlar şunlardır:لَمْ ، لَمَّا ، لِ ، لاَ

Cezm alametleri şunlardır:

1- Sükûn, yani kelimenin sonunun cezimli olmasıdır.

2- Ef’âlü-l hamse denilen 5 fiilde, fiillerin sonundaki “nun”un düşmesidir.

3- Sonu illetli olan fiillerde illet harfinin düşmesidir.

Muzari fiili nasb eden edatlar:

Muzari bir fiil, başına gelen nasb edatlarından dolayı nasb edilir yani mensub olur. Muzari bir fiili nasb eden edatlar şunlardır: اَنْ ، لَنْ ، كَىْ ، إِذَنْ

Nasb alametleri şunlardır:

1- Fetha, yani kelimenin sonunun üstün olmasıdır.

2- Ef’âlü-l hamse denilen 5 fiilde, fiillerin sonundaki “nun”un düşmesidir.

 

İlgili Makaleler